Author: themis

(οι σκέψεις που γίνονται λόγος)

Ο καθένας από εμάς ικανοποιεί με τον δικό του προσωπικό τρόπο τις ανάγκες του. Ο καθένας από εμάς αντιλαμβάνεται και προσδιορίζει τον εαυτό του όπως κανένας άλλος. Η διαδικασία που το άτομο ακολουθεί φέρει τα δικά του αποτυπώματα. Η γνώση του εαυτού μπορεί να προσδιοριστεί και ως ένα προσωπικό εσωτερικό μονοπάτι που μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια στην ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών.

Κανένας άλλος δεν μπορεί να γνωρίζει και να αποδώσει με αξιοπιστία αυτό που είναι σημαντικό για τον εαυτό. Όσο πιο κοντά βρίσκομαι στον εαυτό μου και τις ανάγκες μου τόσο πιο ικανοποιημένος και σίγουρος νιώθω για τις επιλογές μου και όλη αυτή η διεργασία γίνεται με σεβασμό στον εαυτό μου.

Για να γνωρίσω τον εαυτό μου θα μου ήταν ίσως χρήσιμη η παραδοχή ότι δεν τον γνωρίζω τόσο καλά. Είναι σημαντικό να μπορώ να με εκπλήξω ευχάριστα, αν τα γνωρίζω όλα πιθανότατα δεν έχω και κάτι να προσθέσω.

Η αυτογνωσία, για να πω ότι ξεκινάω αυτή την διαδικασία, προϋποθέτει εν μέρει την άρση μερικών ή πολλών βεβαιοτήτων ( είμαι τέλειος σύζυγος, ότι πιάσω στα χέρια μου χαλάει, είμαι γκαντέμης, είμαι έτσι και δεν αλλάζω…).

Όταν σεβόμαστε τον εαυτό μας ίσως και να τον εκτιμάμε και περισσότερο όταν τον εκτιμάμε περισσότερο η αίσθηση ότι είμαστε ικανοί να πάμε παραπέρα μπορεί να μεγαλώνει.

Χρησιμοποιούμε το αίσθημα ικανοποίησης ως υπενθύμιση ότι κάτι κάνω καλά, ότι πηγαίνω προς την σωστή κατεύθυνση.

Όταν εκτιμώ, εμπιστεύομαι τον εαυτό μου, όταν αναλαμβάνω δράση και κάνω πράξη αυτά που σκέφτομαι ίσως εκείνη την στιγμή η αμφισβήτηση του εαυτού να μειώνεται και την θέση της να παίρνει η ασφάλεια.

Όποιος  θέλει να το τολμήσει καλείται να δουλέψει, να πιστέψει στον εαυτό του, να είναι δίπλα στις ανάγκες του. Προσκαλείται να γίνει ο παρατηρητής του εαυτού και να δει με τα δικά του μάτια τι του είναι πιο ωφέλιμο. Και όλα αυτά όχι επειδή είναι εγωιστής αλλά με πολύ σεβασμό στο εαυτό και τις ανάγκες του.

                                                                                                                                   Παπαδόπουλος Θεμιστοκλής

Βάρος πίεση στο κεφάλι το σώμα, την ανάσα. Όσο μεγαλώνει το βάρος τόσο πιέζει τον άνθρωπο προς τα κάτω. Όσο θεωρούμαι αμελητέο το βάρος ή υπερεκτιμάμε τις δυνατότητές μας τόσο ο κίνδυνος να μας ισοπεδώσει αυξάνεται. Συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις η επικοινωνία με την εαυτό μοιάζει παραμελημένη, απαξιωτική. Για τίποτα δεν είμαι καλός, η οικογένεια μου με εμπιστεύτηκε και εγώ δεν κάνω τίποτα. Θυσία θέλω να γίνω για τους ανθρώπους που αγαπώ και δεν τα καταφέρνω, θέλω να τους δω να χαμογελάνε και δεν τα καταφέρνω. Είμαι άξιος της μοίρας μου. Ας αφεθώ στον αέναο στροβιλισμό της μη χρησιμότητάς μου.

Ένας από τους εσωτερικούς διαλόγους που μπορεί να συναντήσουμε σε ανθρώπους με καταθλιπτικά βιώματα είναι ο παρακάτω: «Προσπαθώ πάντα να ικανοποιώ τους άλλους, αυτούς που σέβομαι, εκτιμώ αλλά και τους άλλους αυτούς που ξέρω λιγότερο, όμως ποτέ δεν είναι αρκετό. Ένα ευχαριστώ αν μου απευθύνουν θα μου ήταν αρκετό, έστω και για λίγο. Ένα μπράβο αν μου έλεγαν θα με ξεκούραζε, έστω και για λίγο».

Το μυστικό θα έλεγα δεν είναι οι προσδοκίες των άλλων σε σχέση με εσένα αλλά το πώς εσύ σημασιοδοτείς αυτά που λένε. Τα πνευμόνια σου χρειάζονται οξυγόνο αν δεν βρεις οξυγόνο δύσκολα θα βρεθεί κάποιος να σου το προσφέρει όταν εσύ το χρειάζεσαι περισσότερο. Το οξυγόνο βρίσκεται παντού στην γη επέτρεψε στον οργανισμό σου να αναπνεύσει, δώσε τον χρόνο να το κάνει, αξίωσε από τον εαυτό σου λίγη ηρεμία. Το οξυγόνο σου είναι ενδεχομένως η στάση που θα επιλέξεις απέναντι στον εαυτό σου. Όσο φροντίζεις, ικανοποιείς τις ανάγκες σου, επενδύεις την ενέργειά σου, με πολύ σεβασμό, στον εαυτό σου οι πιθανότητες να οξυγονώνεσαι καλύτερα αυξάνονται.

Ίσως η επίγνωση ότι ήμασταν ιδιαίτερα επικριτικοί, σκληροί με τον εαυτό μας μπορεί να είναι μία αρχή. Ίσως η παραδοχή ότι είμαστε άνθρωποι φτιαγμένοι από σάρκα και οστά μας να είναι ένα δεύτερο βήμα που θα μας επιτρέψει να κάνουμε επαφή με τις ικανότητες και τα συναισθήματά μας. Ακούγεται αδύνατο να πραγματοποιηθεί, σίγουρα δεν είναι εύκολο, αλλά πολύ συνάνθρωποί μας φροντίζουν να μας υπενθυμίζουν ότι δεν είναι ακατόρθωτο. Κάποιες φορές χρειάζεται να τολμήσουμε για να επιφέρουμε μία αλλαγή. Απ΄όσο γνωρίζω δεν υπάρχει κανένα δικαστήριο που θα ενοχοποιούσε την ανθρώπινη θέληση να υποστηρίξει το άτομο. Ίσως αυτό να μας έδινε την απαραίτητη ενέργεια και ώθηση να συνεχίσουμε να προσπαθούμε με πολύ σεβασμό, για τον εαυτό μας.

 

Σαν κυνήγι μαγισσών ακούγεται! Όταν κάτι είναι ξένο, μη γνώριμο μπορεί και να μην το επιλέξουμε ή να το αγνοήσουμε. Τι μπορεί να είναι αυτό που αποκαλείτε ευτυχία; Ποιος μπορεί να ξέρει και όποιος άραγε θα ήταν διαθέσιμος να το μοιραστεί με άλλους; Η στάση που θα επιλέξουμε να έχουμε για έννοιες τόσο δύσκολα προσδιορισμένες εννοιολογικά θα μπορούσε να είναι καθοριστικής σημασίας.

Ο ορισμός της ευτυχίας είναι υποκειμενικός, χίλιοι άνθρωποι μπορούν να εκφράσουν χίλιες διαφορετικές απόψεις όσον αφορά τον προσδιορισμό της έννοιας ευτυχία. Πολλοί αντιλαμβάνονται την ευτυχία με τα χρήματα που έχουν στην τσέπη τους, όσο περισσότερα λεφτά… ή με τους ανθρώπους που έχουν γύρω τους, όσοι περισσότεροι με αναγνωρίζουν στον δρόμο τόσο πιο… Ίσως εδώ θα ήταν πιο γόνιμο να αναρωτηθούμε αν η ουσία της έννοιας ευτυχίας εκπληρώνεται μέσα από ποσοτικά δεδομένα ή μέσα από εσωτερικά ποιοτικά χαρακτηριστικά που υπάρχουν εν δυνάμει σε όλους τους ανθρώπους.

Υπάρχουν που αντιλαμβάνονται την ευτυχία χάρη στην αναγνώριση της ικανοποίησης που γεννιέται από τα συναισθήματα που νιώθουν κατά την διάρκεια μιας μέρας. Συναισθήματα που απορρέουν συνήθως από τις φιλικές σχέσεις, από την οικογένεια από την επίτευξη ενός προσωπικού στόχου στην δουλειά ή στον ελεύθερο τους χρόνο.

Στα δικά μου μάτια η ευτυχία μοιάζει με το κυνήγι του χαμένου θησαυρού. Για να μπορέσουμε να βρούμε τον θησαυρό καλούμαστε να έχουμε ένα χάρτη (εσωτερικο) και κάποια σημάδια που θα μας προσανατολίσουν προς την σωστή κατεύθυνση (εσωτερικούς δείκτες ικανοποίησης. «Μας πως θα δούμε κάτι που δεν φαίνεται πως θα ακουμπήσουμε κάτι που δεν πιάνεται». Αυτό που θα σας προσκαλούσα να τολμήσετε να εμπιστευτείτε τον εαυτό σας, τις αισθήσεις σας, τις γνώσεις σας. Κανείς δεν σας γνωρίζει όπως εσείς. Επιτρέψετε στον εαυτό σας μικρές καθημερινές απολαύσεις, δώστε λίγο χρόνο στον εαυτό σας, ανοίξτε τα «εσωτερικά» σας μάτια, αναγνωρίστε αυτό που σας κάνει χαρούμενους. Επιθυμείτε να δείτε να ακούσετε ένα φίλο που έχετε καιρό να βρεθείτε, δημιουργήστε τις συνθήκες ώστε να το πετύχετε. Θέλετε να ακούσετε ένα τραγούδι χωρίς να κάνετε κάτι άλλο, επιθυμείτε να βγείτε έξω με τον/την σύντροφο σας τολμήστε να το προσφέρετε στον εαυτό σας.

Η ευτυχία δεν είναι ένα εμπόρευμα προς πώληση στα μαγαζιά δεν υπάρχει πουθενά, υπάρχει μέσα μας και προσδιορίζεται από εμάς τους ίδιους. Την ευτυχία καλούμαστε να την νιώσουμε, να την αναδείξουμε να την ξανακάνουμε δική μας (πάντα κατά την γνώμη μου).

Για να εξελιχθεί και να μακροημερεύσει ένας γάμος χρειάζεται προσπάθεια και από τους δύο. Ο ένας από τους δύο συνήθως μπορεί να μην είναι αρκετός. Φαίνεται να είναι σημαντικό σε δύσκολες περιόδους του γάμου με ποιους επιλέγουμε να μοιραστούμε τα οικογενειακά μας θέματα. Άτομα  που μας εμπνέουν εμπιστοσύνη, ασφάλεια που μας προάγουν μπορούν ενδεχομένως να εκφράσουν γνώμη χρήσιμη ως προς την εξέλιξη του γάμου μας. Αυτό που συνήθως φαίνεται να ψάχνουμε είναι γνώμες που μπορούν να μας πάνε παραπέρα διευρύνοντας τις επιλογές μας. Την αυτοκριτική λιγότερο ή περισσότερο την κάνουμε όλοι μας (υποθέτω) την αυτολύπηση μπορούμε και να την αφήσουμε σε αναμονή.

Όταν είναι καιρό για δράση και τα δύο μέλη του ζευγαριού πέρα από τις διαφωνίες, τις μικρότητες και τους εγωισμούς καλούνται να αναγνωρίσουν τις ποιότητες και τα συναισθήματα που τους ένωσαν εξ αρχής. Να συνειδητοποιήσουν  τι είναι αυτό που τους ενώνει όλο αυτό το χρονικό διάστημα και να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Πολλές φορές την πρωτοβουλία για δράση την αναλαμβάνει ένα από τα μέλη του ζευγαριού, στην πορεία όμως καλείται και το έτερο ήμισυ να λάβει μέρος σε αυτά που γίνονται για το ζευγάρι. Το να προσπαθεί το ένα ταίρι να κουνήσει το βουνό μάλλον ουτοπιστικό θα ακουγόταν.

Από την εμπειρία μου σκέφτομαι ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν  ώστε να εξελιχθεί μία σχέση, κάποιοι από αυτούς είναι οι παρακάτω:

Η αύξηση της επικοινωνίας, η συμμετοχή σε κοινές δράσεις, οι κοινές επιδιώξεις και στόχοι φαίνεται να αυξάνουν την αλληλεπίδραση του ζευγαριού στον γάμο.

Η αγάπη, που πολλοί μπορεί να την θεωρούμε δεδομένη, όταν ξαναμπαίνει στο καθημερινό λεξιλόγιό μας φαίνεται να λειτουργεί ευεργετικά. Το να την επικοινωνούμε και να την δείχνουμε με τον λόγο και την συμπεριφορά μας μπορεί να κοστίσει λίγο παραπάνω χρόνο αλλά όταν κάτι το πιστεύουμε μόνο προς όφελος θα είναι.

Η ερωτική ζωή καλείται να ικανοποιήσει όχι μόνο τις βιολογικές ανάγκες αλλά και τις συναισθηματικές. Στις προσωπικές μας στιγμές δεν είμαστε μόνο δύο σώματα είμαστε κάτι παραπάνω. Δύο άνθρωποι που θέλουν να μοιραστούν συναισθήματα, που θέλουν να νιώσουν ασφάλεια, συντροφικότητα.

Σεβασμός προς την διαφορετικότητα. Ο σύντροφός μας δεν είναι ακριβής φωτοτυπία του εαυτού μας. Καλούμαστε να κατανοήσουμε και αν είναι εφικτό να αποδεχτούμε την διαφορετικότητα π.χ. ότι ο/η σύντροφος μπορεί να λειτουργεί και διαφορετικά από αυτό που έχουμε στο μυαλό μας.

Όλα τα παραπάνω είναι  σκέψεις υποκειμενικές που θέλησα να μοιραστώ μαζί σας προσδοκώντας ότι μπορούν αποτελέσουν έστω μία μικρή ώθηση που θα σας βοηθήσει, όλους εσάς που προσπαθείτε μέσα στον γάμο σας, να τον εξελίξετε.

Το παιδί
Το παιδί με την είσοδο του στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση κάνει ένα άνοιγμα προς τον έξω κόσμο. Αρχίζει δηλαδή και εξερευνά ενεργά με μεγαλύτερη ένταση και συχνότητα συμπεριφορές συναισθήματα που θα μπορούσαν να του προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση. Το βίωμα της χαράς, του χαμόγελου, της αταξίας αν το θέλετε, οδηγεί το παιδί στο να θέλει να επαναλάβει αυτό το βίωμα για να ξαναδοκιμάσει αυτή την χαρά.

Είναι ένας μικρός εξερευνητής των συμπεριφορών των καταστάσεων που θα του προσφέρουν χαρά, που θα του προσδώσουν ένα εσωτερικό αίσθημα ικανοποίησης, αυτό το αίσθημα που σχεδόν όλοι μας έχουμε δοκιμάσει τρώγοντας μια σοκολάτα! Την ίδια χρονική περίοδο που το παιδί πειραματίζεται καλείται να μάθει νέους κανόνες και να ανταπεξέλθει στις μαθησιακές απαιτήσεις του σχολείου.

Στην αναζήτηση αυτή του παιδιού ο γονέας, το σχολείο, οι δάσκαλοι έχουν καθοριστικό ρόλο ώστε να βοηθήσουν το παιδί να βρει μία νέα ισορροπία μεταξύ του εξερευνώ και του μαθαίνω να συμβιώνω με τους νέους κανόνες που εισάγει ο θεσμός του σχολείου.

Το παιδί καλείται να αποκωδικοποιήσει όλα αυτά τα συναισθήματα και τις υποχρεώσεις που γεννιούνται από το καινούριο πλαίσιο του σχολείου. Η εξελικτική διαδικασία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, το παιδί έχει τις δικές του ικανότητες και θα τις αναπτύσσει με το πέρασμα του χρόνου όλο και περισσότερο. Οι γονείς και οι δάσκαλοι είναι οι δύο άλλοι κρίκοι που κατά την γνώμη μου μπορούν να συνδράμουν καταλυτικά βοηθώντας το παιδί σε αυτήν την εξερευνητική εξελικτική του διαδικασία.

Το σχολείο

Το σχολείο ως θεσμός εννοεί, κατά την δική μου γνώμη, την προαγωγή των συμπεριφορών, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων, τον εμπλουτισμό των γνώσεων. Όλα αυτά είναι εφόδια που αρχίζουν να χτίζονται από πολύ νωρίς π.χ. η ικανότητα να είναι αυτόνομο, να έχει σεβασμό πρωτίστως στον εαυτό και κατά συνέπεια στους σημαντικούς (λιγότερο ή περισσότερο) άλλους της ζωής του, να εκφράζεται ελεύθερα, να αποφασίζει αυτό για τις ανάγκες του.

Το σχολείο η πρωτοβάθμια εκπαίδευση συνολικά ως θεσμός έχει στόχο να πάρει ένα μικρό παιδί που δεν γνωρίζει ακόμα να διαβάζει και να του δώσει εκείνες τις βάσεις που θα το καταστίσουν ικανό να ανταπεξέρθει στις μαθησιακές προκλήσεις του γυμνασίου. Και όχι μόνο, το παιδί στην πρώτη δημοτικού δεν έχει κατακτήσει ακόμα κάποιες έννοιες οπότε έχει ανάγκη να τις νοηματοδοτήσει, δεν έχει συναναστραφεί με ομάδες και καλείται να διαχειριστεί τις διαφορετικές γνώμες και συμπεριφορές κτλ. Στην τελευταία τάξη του δημοτικού το παιδί έχει κάνει ήδη πολύ δρόμο σε σχέση με τη Α τάξη, γράφει, διαβάζει, σκέφτεται, συναναστρέφεται περισσότερα άτομα, νοηματοδοτεί, αναπτύσσει κριτικό πνεύμα.

Σ’ αυτή την εξάχρονη πορεία του παιδιού στο δημοτικό σχολείο ίσως θα ήταν επωφελές να λαμβάναμαι υπόψη λίγα ή πολλά από τα παρακάτω:

• Η γνώση ότι το κάθε παιδί είναι μοναδικό με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η κατανόηση της και η αποδοχή της διαφορετικότητας μπορεί να μας προσανατολίσει σε μία πιο ευέλικτη συμπεριφορά. Το παιδί είναι αυτοδιάθετο αυτορυθμιζόμενο και τείνει προς όλο και μεγαλύτερη αυτονόμηση.
• Ακούμε τα παιδιά και τις ανάγκες τους γιατί το καλό του ενήλικα δεν είναι πάντα το καλό του παιδιού.
• Φαίνεται ότι οι συγκρίσεις με άλλα παιδιά δεν είναι προς όφελος κανενός, προάγουν τον ανταγωνισμό μειώνουν τις συνεργασίες μεταξύ των παιδιών.
• Η τιμωρία ως μέσο εκπαίδευσης όλα αυτά τα χρόνια δεν φαίνεται να έχει προσφέρει τα προσδοκώμενα.
• Ο μπαμπούλας ή η τσιγγάνα ως μέσο για να επιβάλουμε πειθαρχεία στο παιδί μάλλον περισσότερο φοβίζει το παιδί παρά το βοηθάει να ενεργοποιήσει γνωστικές διαδικασίες για να κατανοήσει την κατάσταση.
Ο/Η δάσκαλος/η

Εκτός από την ιδιότητα του δάσκαλου του παιδαγωγού παραμένει ένας άνθρωπος με ανάγκες. Έχει ανάγκη ενδεχομένως της αναγνώρισης από τους γονείς του παιδιού, από τον προϊστάμενο του, έχει ανάγκη της επαγγελματικής πραγμάτωσης, έχει τα προβλήματα της οικογενειακής και προσωπικής του ζωής. Δεν έχει μόνο το καθήκον του. Οπότε είναι ωφέλιμο να του αναγνωρίζουμε αυτή την διάστασή του και να την κατανοήσουμε.

Σκέφτομαι ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να αυξήσει και να καλυτερεύσει την επικοινωνία με τον δάσκαλο. Αυτή η περιγραφή μπορεί να μας οδηγήσει σε μία άλλου είδους προσέγγιση του παιδαγωγού. Ο δάσκαλος/α δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται από τους γονείς με δέος ούτε και με τρόμο. Κατά την γνώμη μου αυτό που χρειάζεται είναι σεβασμός και ειλικρίνεια στις καλές και στις κακές στις εύκολες και στις δύσκολες στιγμές.

Ο ρόλος του δάσκαλου είναι η διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Ρόλος σύνθετος μιας και όταν αναφερόμαστε σ’ αυτόν μας έρχεται στο μυαλό ότι ο δάσκαλος πέρα από την παράδοση του μαθήματος καλείται να εμπνεύσει το παιδί, να οξύνει το κριτικό του πνεύμα, να το μυήσει στην εκπαίδευση του εαυτού του.

Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι ο δάσκαλος δεν είναι μόνος. Σε όλα τα επίπεδα της δουλειάς του, σε όλες τις ανάγκες του το σχολείο ως θεσμός μπορεί να του προσφέρει υποστήριξη π.χ. διαμέσου των σχολικών συμβούλων, το ίδιο θεωρώ ότι μπορούν να προσφέρουν οι γονείς ο καθένας μεμονωμένα αλλά και ο εκάστοτε σύλλογος γονέων.

Στο δύσκολο έργο που έχει αναλάβει συνειδητά ο εκπαιδευτικός πιστεύω ότι χρειάζεται υποστήριξη, βασική προϋπόθεση για να υπάρξει υποστήριξη είναι να τολμήσει ο εκπαιδευτικός να κάνει θέμα το πρόβλημά του και να μιλήσει γι’ αυτό.

Κάθε γονέας ελπίζει και προσδοκεί το καλύτερο για το παιδί του. Ο συναισθηματικός πλούτος, οι αξίες, οι συμπεριφορές με τις οποίες έχει μπολιάσει το παιδί του, στα δικά μου μάτια, είναι ήδη ορατά από την αρχή της παιδικής ηλικίας.

Ο γονέας χρειάζεται και αυτός υποστήριξη όταν διαπιστώνει ότι ένα πρόβλημα υπερβαίνει τις δυνατότητές του. Είναι καλό να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε σούπερ ήρωες σε κόμικ άλλα κοινοί θνητοί που αν μοιραστούμε αυτό που μας προβληματίζει μπορεί και να ακούσουμε κάτι που θα μας κάνει νόημα που θα μας οδηγήσει σε μία διαφορετική στάση απέναντι στο πρόβλημα. Βασική προϋπόθεση για να υπάρξει υποστήριξη είναι να τολμήσει ο γονέας να κάνει θέμα το πρόβλημά να μιλήσει γι’ αυτό.

Η συνδρομή του γονέα με την συζήτηση, τη εμπιστοσύνη, την κατανόηση, την επιβράβευση μπορούν, κατά την γνώμη μου, να βοηθήσουν τα παιδιά ώστε να εκφράζονται καλύτερα συναισθηματικά, γλωσσικά, συμπεριφορικά μέσα στο σχολείο.

Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη. Αυτή η λαϊκή ρήση απεικονίζει πολύ συχνά την σχέση γονέα και δάσκαλου. Θα ήθελα αν μου επιτρέπεται όμως να τονίσω ότι μία καλοπροαίρετη και αμφίδρομη συνεργασία μπορεί να είναι επωφελής και για τα δύο μέρη. Γι αυτό θα ήθελα να τονίσω τα παρακάτω:

• Οι δύο πλευρές καλούνται να ξεπεράσουν στερεότυπα συνεργασίας παλαιών ετών.
• Να έχουν ανοιχτό δίαυλος επικοινωνίας.
• Η συνεργασία η κοινή στάση μπορεί να προλάβει και να επιλύσει θέματα πριν αυτά οξυνθούν.
• Η απαξίωση λεκτική η έξω λεκτική της μίας πλευράς προς την άλλη δεν βοηθά.

Ο ΚΟΜΠΟΣ

(οι σκέψεις που γίνονται λόγος)

Πολλές φορές συνομιλώ με ανθρώπους που μου δίνουν την εντύπωση ότι αποφεύγουν να μιλήσουν ευθέως για τον καρκίνο. Πολλοί προτιμούν να μιλήσουν γενικά και αόριστα, άλλοι πάλι αποφεύγουν και οι περισσότεροι συνήθως αναφέρονται στην «αρρώστια» (ξέρεις εσύ πια) ή στην «κατάρα» ή στην «ατυχία που τους βρήκε», διερωτώμενοι όλοι το γιατί.

Μου φαίνεται σαν να μιλάνε για ένα μυστικό το οποίο όλοι γνωρίζουν άλλα ο καθένας για τους δικούς του προσωπικούς λόγους προτιμάει να μην μιλάει. Σαν να υπάρχει κάτι υπερφυσικό, έξω από τα ανθρώπινα όρια, αόρατο και απεχθές, τόσο ισχυρό όσο και ανίκητο.

Είναι ανίκητο τελικά αυτό το μυστικό, είναι ανίκητος ο καρκίνος; οι άνθρωποι που έχουν επιβιώσει φροντίζουν να μας υπενθυμίζουν ότι η μάχη δεν είναι χαμένη a priori.

Τι είναι αυτό που εμποδίζει τους ανθρώπους να μιλάνε γι’ αυτό; που τους φοβίζει τόσο πολύ ώστε να πιστεύουν ότι δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν; Μήπως τελικά θα ήταν πιο λειτουργικό για όλους να μην έχουμε μυστικά αλλά να μιλάμε ευθέως για τον καρκίνο;

Μέσα από την εμπειρία μου με τις ομάδες (που κάναμε στον σύλλογο καρκινοπαθών στην Ξάνθη) μου φάνηκε ότι μπορούμε να το δούμε τουλάχιστον και αλλιώς!

Ο κόμπος στον λαιμό μπορεί να μην είναι αυτό που φαίνεται στην πρώτη μας περιγραφή δηλαδή μια κατάσταση που δεν αλλάζει, αδιέξοδη και μονόχρωμη. Μέσα από την δουλειά μου στις ομάδες αναδείχθηκε η ανάγκη πολλών συνανθρώπων μας να μοιραστούν τα προσωπικά τους βιώματα και συναισθήματα. Είχα την αίσθηση ότι αυτή η αποκάλυψη λειτούργησε απελευθερωτικά, τόνωσε την αυτοπεποίθηση τους, έδειξε ότι ο καρκίνος δεν είναι μονόδρομος, η ζωή δεν σταματάει σε μια διάγνωση.
Όσο ζούμε μπορούμε να δημιουργούμε και να έχουμε ποιότητα ζωής ανάλογη των προσδοκιών μας. Το να μοιραζόμαστε τα βιώματα μας φαίνεται να είναι λιγότερο οδυνηρό από το να τα σιωπούμε και να τα πνίγουμε.

Μέσα από τις ομαδικές συναντήσεις αναδύθηκαν οι ανάγκες των ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτές. Φάνηκε να λειτουργούν εποικοδομητικά: ο εστιασμός στα ενδιαφέροντα μας, στα συναισθήματα μας, στο σώμα μας, στην οικογένεια μας. Όλα τα παραπάνω συνεχίζουν να υφίστανται δεν εξαφανίζονται με την εμφάνιση του καρκίνου χρειάζονται όμως την προσοχή μας για να παραμείνουν ενεργά.

Η αντιμετώπιση του καρκίνου διαφέρει πολύ στα άτομα. Υπάρχουν πολλοί συνάνθρωποί μας που επιλέγουν να μην συζητάνε καθόλου, άλλοι το συζητάνε μόνο με αυτούς που νιώθουν ασφάλεια και άλλοι το συζητάνε με όλους. Είναι δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να επιλέξει πως θα αντιμετωπίσει την όλη διαδικασία.

Φαίνεται να αυξάνονται οι δυνατότητες μας όταν δίνουμε την προσοχή μας και στις υπόλοιπες ανάγκες μας.

Ο συχνότερος διάλογος με τον εαυτό μας συχνά φαίνεται να φέρνει στο φως μια ανάγκη για μετακίνηση, για αλλαγή προοπτικής ίσως και για επαναπροσδιορισμό των αναγκών.

Μ’ αυτό θα ήθελα να πω ότι το να αγκαλιάσουμε τον εαυτό μας, το να έρθουμε σε επαφή με όλα τα κομμάτια του μπορεί και να μας δείξει, ότι περά από τον προβληματισμό, την απόγνωση, τον φόβο που πολλές φορές φαίνεται να μας κυριεύουν, υπάρχουν η οικογένεια, οι φίλοι, οι μικρές απολαύσεις όπως ένα ωραίο γεύμα, μια βόλτα, μια καινούρια γνωριμία…

Το να υπακούσουμε χωρίς δεύτερη κουβέντα στη φωνή που μας λέει «δεν υπάρχει χώρος για απολαύσεις», χώρος για πράγματα ή σκέψεις που μας ικανοποιούν που μας παρηγορούν είναι σαν να στερούμε στον εαυτό μας τη ζωντάνια, την φρεσκάδα, το δικαίωμα στη ζωή.

Όταν καταφέρουμε να κοιτάξουμε τον εαυτό μας με μεγαλύτερη αγάπη, με περισσότερη κατανόηση ίσως να μην δούμε μόνο πόνο και οδύνη ίσως αναγνωρίσουμε ότι μπορούμε να προσθέσουμε ακόμα την δικιά μας πινελιά στην ζωή μας.

Μπορούμε και να τα αλλάξουμε, μπορούμε να είμαστε συμμέτοχοι σε αυτά που μας συμβαίνουν μπορούμε να αποφασίζουμε εμείς τον τρόπο που θέλουμε να ζήσουμε.

Στο συγκεκριμένο άρθρο παραθέτω αυτό το οποίο στα δικά μου μάτια παράχθηκε μέσα στις ομάδες και που ενδεχομένως μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά και σε άλλους συνάνθρωπους μας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον σύλλογο καρκινοπαθών Ξάνθης για την δυνατότητα που μου έδωσε να βοηθήσω στην προσπάθεια που κάνει και συνάμα να γίνω καλύτερος επαγγελματίας και άνθρωπος.

«Σχέσεις που αλλάζουν οικογένεια που διαφοροποιείται, Επαναπροσδιορίζοντας τις σχέσεις στην οικογένεια»
Η δημιουργία αυτής της ομάδας έχει ως στόχο, να βοηθήσει το άτομο-γονέα να αντιμετωπίσει όσο το δυνατό καλύτερα γι΄αυτόν/ην τις καινούριες προκλήσεις που δημιουργούνται μετά την απόφαση του χωρισμού. Η ομάδα μπορεί να είναι αρωγός στην προσπάθεια του ατόμου-γονέα να:
α) κατασκευάσει τις συνθήκες εκείνες που θα του επιτρέψουν να αισθανθεί ασφάλεια και εμπιστοσύνη στον εαυτό του,
β) προχωρήσει σε αλλαγές τόσο σε προσωπικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο επιλέγοντας τις καλύτερες δυνατές λύσεις
γ) προχωρήσει στη δημιουργία μια νέας ισορροπίας σε όλα τα επίπεδα που θα του προσδώσει ηρεμία και ικανοποίηση.

Υπεύθυνος Θεμιστοκλής Παπαδόπουλος Ψυχολόγος, Συστημικός Ψυχοθεραπευτής
Οι συναντήσεις θα γίνονται κάθε δεκαπέντε μέρες, κάθε δεύτερη Δευτέρα στις 19:15
Κόστος συμμετοχής €10 ανά άτομο.
Ο χώρος διεξαγωγής βρίσκεται στην Θερμοπυλών 1 στην Ξάνθη.
Τηλέφωνα επικοινωνίας 2541027740, 6944111205.

(οι σκέψεις που γίνονται λόγος)

Σκέφτομαι το θεϊκό χέρι που θα έρθει να απομακρύνει τα σύννεφα στη σχέση, να εξευμενίσει τα οργισμένα πνεύματα των ανθρώπων, που θα προκύψει μαγικά και απρόβλεπτα ένα πρωί. Σκέφτομαι ότι αυτό είναι ένα θαύμα και θαύματα συμβαίνουν σπάνια στην ζωή. Στα παραμύθια που διαβάζαμε μικροί μαζί με την γιαγιά μας συνέβαινε πιο συχνά. Σήμερα όλοι αναγνωρίζουμε ότι για να επιτύχουμε ένα αποτέλεσμα χρειάζεται να μοχθήσουμε πολύ και πάλι όμως μπορεί να μην είναι αρκετό.

Ο γάμος είναι μία δέσμευση που παίρνουν δύο άνθρωποι από κοινού, προϋποθέτει την ύπαρξη δύο ατόμων που συμφωνούν ότι αντιλαμβάνονται με παρόμοιο τρόπο την δέσμευση. Όταν ο ένας από τους δύο ή και οι δύο δεν θέλουν να συνεχίσουν να παλεύουν για την σχέση προφανώς και υπάρχει πρόβλημα. Ο γάμος είναι μια δέσμευση είναι μια σχέση μεταξύ δύο ανθρώπων που συνειδητά συμφώνησαν να αναλάβουν.

Μια σχέση μπορεί και να μην σημαίνει τίποτα αν στηρίζεται αποκλειστικά σε μία δέσμευση που πήραμε ελαφρά την καρδιά πριν αρκετό καιρό. Ο γάμος θέλει δουλειά, είναι οι πράξεις μας οι ικανότητές μας που ενεργοποιούνται κάθε μέρα για να προσδώσουν ευημερία στη σχέση μας. Είναι δεδομένο ότι παντρευτήκαμε αλλά όχι ότι θα συνεχίσουμε να είμαστε μαζί. Το να πιστεύουμε ότι ο άλλος είναι δεδομένος μάλλον θα έλεγα ότι αυτό είναι αφελές.

Κατ’ αρχάς καλό θα ήταν να μιλάμε για τις ανάγκες μας να κάνουμε θέμα αυτό που μας προβληματίζει και μας δυσκολεύει αντί να περιμένουμε από τον/την σύντροφό μας να μαντέψει τι χρειαζόμαστε για να είμαστε καλά. Δύσκολα κάποιος μπορεί να καταλάβει τι έχουμε στο μυαλό μας!

Ο σεβασμός στον εαυτό μας και στις ανάγκες του φαίνεται πολλές φορές να ξεδιαλύνει την ομίχλη καθαρίζοντας το τοπίο. Συνέπεια του αυτοσεβασμού κατά την δική μου γνώμη είναι ό μεγαλύτερος σεβασμός και η κατανόηση των αναγκών του συντρόφου.

Σε μία σχέση σε ένα γάμο το εμείς έχει υψηλότερη προτεραιότητα από το εγώ οπότε και οι συμβιβασμοί, η επαναπροσαρμογή των αναγκών που κάνει ενίοτε το ζευγάρι είναι προς όφελος του γάμου τους.
Η επιβράβευση μεταξύ των συντρόφων φαίνεται να φθίνει όσο περνάει ο καιρός. Θεωρούνε τα μέλη του ζευγαριού ότι γνωρίζουν τον άλλο τόσο καλά οπότε επειδή τον γνωρίζουν καλά μπορεί να θεωρούν δεδομένη ότι ο άλλος δεν χρειάζεται καμία επιβράβευση! Καλό θα ήταν να λέμε και κανένα μπράβο όχι από οίκτο όμως αλλά γιατί πιστεύουμε ότι ο σύντροφός μας το αξίζει.

Η αγάπη είναι ένα βαθιά ριζωμένο συναίσθημα. Δεν εμφανίζεται τυχαία ούτε εξαφανίζεται μέσα σε ένα βράδυ. Ο ήλιος μας θρέφει μας ηρεμεί, μας ζεσταίνει αλλά δεν έχει πάντα λιακάδα. Καλό θα ήταν να αναγνωρίζουμε τα μαύρα σύννεφα όταν αυτά εμφανίζονται παρά να τρέχουμε να προφυλαχτούμε όταν ξεσπάσει η βροχή.

Δεν είναι δεδομένη η αγάπη γι’ αυτό συνεχίζουμε να την διεκδικούμε και να την αναζωογονούμε έμπρακτα. Η αγάπη από μόνη της δεν φτάνει πάντα, μπορεί όμως να αποτελέσει την βάση πάνω στην οποία μπορούμε να χτίσουμε τις επιθυμίες, τα όνειρά, τις ανάγκες, τις σχέσεις μας. Συνεχίζουμε να δουλεύουμε με τον εαυτό μας και τον σύντροφο μας.